Diễn đàn Nông dân quốc gia lần thứ X năm 2025 tại Hà Nội nhấn mạnh vai trò phối hợp giữa Hội Nông dân Việt Nam và Bộ Công thương trong việc kết nối thị trường, xây dựng thương hiệu, thúc đẩy tiêu thụ nông sản, hướng tới mục tiêu xuất khẩu 100 tỷ USD vào năm 2030.

Nông nghiệp-trụ cột của nền kinh tế, cần sự đồng hành của thương mại

Ngày 1/10, tại Hà Nội, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phối hợp với Bộ Công thương tổ chức Diễn đàn Nông dân quốc gia lần thứ X năm 2025 với chủ đề: “Kết nối thị trường-xây dựng thương hiệu-thúc đẩy tiêu thụ nông sản, góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước 2 con số”.

Diễn đàn nằm trong chuỗi hoạt động của chương trình “Tự hào Nông dân Việt Nam 2025”, được tổ chức ngay sau phát biểu chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc sớm triển khai “Tháng nghe nhân dân nói” và là bước cụ thể hóa kết luận của Thủ tướng tại Hội nghị đối thoại với nông dân năm 2024. Đây cũng là sự kiện quan trọng trước thềm Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2025.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Lương Quốc Đoàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, cho biết năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt kỷ lục 62,5 tỷ USD. Tám tháng đầu năm 2025, con số này đạt 45,57 tỷ USD, với 10 nhóm mặt hàng chủ lực như gạo, cafe, điều, tiêu, tôm, cá tra, gỗ và sản phẩm gỗ… đạt kim ngạch hơn 1 tỷ USD mỗi nhóm. Hiện nông sản Việt Nam đã có mặt tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Theo Chủ tịch Ban Chấp hành trung ương Hội Nông dân Việt Nam, có được kết quả này, trước tiên là nỗ lực không ngừng trong lao động, sản xuất của bà con nông dân từ các phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn nới, phát triển kinh tế nông nghiệp; đồng thời cũng là kết quả của chiến lược, chính sách mở cửa, phát triển thị trường nông sản liên tục của ngành Công thương trong những giai đoạn vừa qua.

“Tuy nhiên, để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 70 tỷ USD vào cuối năm nay và 100 tỷ USD đến năm 2030, chúng ta còn rất nhiều khó khăn, thách thức phía trước, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh thương mại ngày càng gay gắt giữa các quốc gia, đặc biệt là việc Mỹ áp thuế đối ứng xuất khẩu lên nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam hiện nay”, đồng chí Lương Quốc Đoàn nhấn mạnh.

Ông cũng cho biết, theo đánh giá, tiềm năng xuất khẩu, tiêu thụ nông sản của Việt Nam vẫn còn lớn, tuy nhiên việc tiếp cận các thị trường mới vẫn còn hạn chế, nhiều mặt hàng nông sản của chúng ta vẫn còn xuất đi dưới dạng thô, chưa có thương hiệu với 80% sản phẩm chưa có thương hiệu riêng. Bên cạnh đó, việc phát triển thị trường trong nước còn chưa được chú trọng, khai thác có hiệu quả.

Chủ tịch Ban Chấp hành trung ương Hội Nông dân Việt Nam cũng chia sẻ: Nghị quyết số 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030; tầm nhìn đến năm 2045 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII cũng nêu rõ nhiệm vụ, giải pháp, đó là: “Chú trọng phát triển thị trường nông sản trong nước, chủ động khai thác hiệu quả cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA), giữ ổn định các thị trường truyền thống, mở rộng và đa dạng hoá thị trường xuất khẩu, tránh phụ thuộc vào một số ít thị trường. Có giải pháp căn cơ để khắc phục hiệu quả, kịp thời tình trạng tiêu thụ khó khăn và ùn ứ nông sản xuất khẩu qua biên giới. Chuyển mạnh từ xuất khẩu tiểu ngạch sang xuất khẩu chính ngạch; khẩn trương xây dựng các trung tâm phân phối, trung chuyển hàng hoá, hệ thống kho, phương tiện bảo quản, đa dạng hoá phương thức vận tải. Thông tin kịp thời các cam kết quốc tế và sự thay đổi chính sách của các thị trường nhập khẩu. Triển khai hiệu quả, thiết thực công tác quảng bá, xúc tiến thương mại dựa trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số…”.

Đặc biệt, Bộ Chính trị vừa ban hành các Nghị quyết quan trọng để đột phá phát triển đất nước, còn gọi là “Bộ tứ chiến lược”, đó là các Nghị quyết: Nghị quyết số 57- NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59- NQ/TW về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới”; Nghị quyết số 66- NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

"Vì thế, việc tổ chức Diễn đàn càng có ý nghĩa sâu sắc, quan trọng nhằm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ nông lâm thủy sản. Diễn đàn cũng là một hoạt động tiền đề, quan trọng để thảo luận, làm rõ các vấn đề liên quan trước thềm Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025 sẽ diễn ra trong thời gian tới đây”, đồng chí Lương Quốc Đoàn khẳng định.

Tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Công thương cho rằng: “Nông nghiệp đã là “con ngựa thồ” giúp kinh tế nước ta vượt qua giai đoạn khó khăn hậu Covid-19. Nhưng để bứt phá, cần sự kết hợp chặt chẽ giữa sản xuất và thương mại. Nếu sản xuất là “gốc”, thì thương mại chính là “cánh tay nối dài” đưa nông sản Việt Nam đi xa hơn, bán với giá trị cao hơn”.

Bộ trưởng Công thương cũng nhấn mạnh, sự phối hợp giữa hai ngành trong thời gian qua chủ yếu mang tính tự phát. Diễn đàn lần này là cơ hội để thiết lập cơ chế phối hợp bài bản, bền vững hơn. Ông cũng khẳng định Bộ Công thương sẵn sàng đồng hành, lắng nghe và tháo gỡ khó khăn cho nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp.

Xây dựng thương hiệu, chinh phục thị trường bằng chất lượng và số hóa

Tại diễn đàn, các đại biểu tập trung trao đổi về ba nhóm vấn đề lớn: kết nối thị trường, xây dựng thương hiệu và thúc đẩy xuất khẩu nông sản bền vững.

Một trong những câu chuyện thực tiễn được chia sẻ là kinh nghiệm của chị Vương Thị Thương, Giám đốc Hợp tác xã nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn), Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025. Với sản phẩm hồng treo gió đạt OCOP 4 sao, hợp tác xã của chị đã tạo việc làm cho hơn 100 lao động, doanh thu đạt 5 tỷ đồng, lợi nhuận 2,2 tỷ đồng mỗi năm.

Không chỉ kinh doanh truyền thống, hợp tác xã còn tận dụng mạnh mẽ các nền tảng số như zalo, facebook, youtube, tiktok để quảng bá, bán hàng, tiếp cận khách hàng mới. Từ thực tiễn, chị Thương đặt câu hỏi: làm thế nào để đặc sản địa phương vươn ra quốc tế thông qua thương mại điện tử?

Trả lời câu hỏi của chị Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết Bộ Công thương đã và đang triển khai nhiều giải pháp: Hỗ trợ cải thiện chất lượng, bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế; lồng ghép quảng bá sản phẩm OCOP trong Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia và thương hiệu quốc gia, gắn với hình ảnh nông sản bền vững, giàu bản sắc văn hóa; tổ chức Hội chợ xuất khẩu sản phẩm OCOP-Vietnam OCOPEX, kết nối hệ thống phân phối quốc tế; hỗ trợ đưa sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế (Amazon, Alibaba…), đào tạo kỹ năng số cho nông dân và hợp tác xã.

Ngoài ra, Bộ còn triển khai mô hình “sàn Việt” kết nối các sàn thương mại điện tử địa phương, tạo hệ sinh thái phân phối trực tuyến; chuẩn hóa hồ sơ số sản phẩm, hướng dẫn tem nhãn đa ngôn ngữ, bao bì phù hợp, truy xuất nguồn gốc; kết nối logistics và thanh toán để giảm chi phí vận chuyển, mở rộng giao hàng quốc tế, bảo đảm thanh toán an toàn.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Việc đưa sản phẩm ra thế giới không chỉ dừng ở mở gian hàng trực tuyến, mà yếu tố quyết định chính là chất lượng. Nếu không đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế thì rất khó xuất khẩu bền vững”.

Diễn đàn cũng ghi nhận nhiều ý kiến từ các nhà khoa học, doanh nghiệp và hợp tác xã về đổi mới tư duy sản xuất, phát triển thương mại điện tử, xây dựng thương hiệu gắn với chỉ dẫn địa lý, bảo hộ sở hữu trí tuệ. Tất cả nhằm hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt 100 tỷ USD năm 2030, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế bền vững, đạt mức hai con số trong nhiều năm tới.